Het inflatievuur werd aangewakkerd in de eurozone nadat de vraagkrachten sterk terugkwamen van de pandemie, en het begon zich te verspreiden toen het conflict in Oekraïne een stijging van de voedsel- en energieprijzen veroorzaakte. Tegelijkertijd heeft de regio zich sinds 2022 geweerd tegen een vertraging van de economische activiteit, met een minimale groei in de eerste twee kwartalen van dit jaar.
Wanneer deze twee dingen samen gebeuren, noemen economen dit “stagflatie”, wat verwijst naar de bittere combinatie van hoge prijzen en een zwakke economie. Het is bitter voor centrale banken omdat, als ze het probleem aanpakken door de rente te verhogen om de inflatie te doven, het resultaat een verslechtering van de werkloosheid kan zijn. Als ze er daarentegen voor kiezen om de rentetarieven te verlagen om de economie een impuls te geven, kan dat leiden tot meer inflatie.
Het is ook bitter voor consumenten omdat, net wanneer hun budget het meest onder druk staat, de kosten van een bezoekje aan de supermarkt nog hoger oplopen. Dat gebeurde in 1980 in de VS, toen Amerikanen tegelijkertijd werden geconfronteerd met een enorme inflatie van 14,6% en een stijgende werkloosheid van 14,5%.
In augustus van dit jaar zei Andrew Kenningham van Capital Economics: “Ik denk dat de meeste mensen het ermee eens zijn dat dit al realiteit is in Europa”, verwijzend naar stagflatie. Maar niet iedereen is het daarmee eens. In september hield Paolo Gentiloni van de Europese Commissie vol dat “het te vroeg is om te zeggen” dat dit het scenario is waar het continent voor staat. Laten we een paar minuten nadenken over deze kwestie.
Duitsland
Duitsland toonde zijn veerkracht door de economische neergang van afgelopen winter te doorstaan, maar kon in het tweede kwartaal van 2023 niet groeien door de zwakke vraag vanuit de verwerkende industrie. Zelfs de optimistische Gentiloni geeft toe dat deze trend op grote schaal ernstige gevolgen heeft. “Als de grootste economie van de unie een negatieve – licht negatieve – groei heeft, dan heeft iedereen daar last van”, zei hij. Het derde kwartaal begon met een nieuwe maandelijkse daling van de fabrieksorders – de grootste daling sinds 2020. Twee andere lasten die Duitsland draagt zijn de zwakkere vraag vanuit China en het onopgeloste energietekort.
De ECB
Tijdens haar vergadering in september verhoogde de Europese Centrale Bank (ECB) de rente voor de tiende achtereenvolgende keer. Het is niet zo dat de inflatie niet heeft gereageerd op de banks bittere oplossing, want het is dit jaar gestaag gedaald. Het probleem is dat, nu de arbeidsmarkt zo sterk is, de vraag naar diensten zo hoog is en bedrijven hun inkomsten steeds verder opdrijven, de prijzen niet zoveel zijn gedaald als gehoopt.
De centrale bank heeft in september ook haar economische prognoses vernieuwd, en niet ten goede. De nieuwe groeiprognose voor de eurozone voor dit jaar was 0,7%, tegen 0,9% drie maanden eerder. Hun voorspellingen voor de groei volgend jaar en in 2025 zijn ook gedaald. De inflatievoorspellingen voor 2023 en 2024 werden beide naar boven bijgesteld, wat de bezorgdheid over stagflatie bevestigt.
Andere obstacles
Het lopende Oekraïne-conflict vormt een bedreiging voor de Europese economie in het bijzonder, “gezien de nabijheid ervan, zowel in termen van bijkomende opruiende grondstoffenschokken als bredere instabiliteit in de regio”, legt Lan Ha van Euromonitor International uit. Ze merkt ook op dat de recente terugtrekking van Rusland uit de graanovereenkomst met de Zwarte Zee en de komst van ongunstige weersomstandigheden de inflatiepercentages verder kunnen opdrijven.
Een ander probleem is dat de euro-economie misschien niet het duwtje in de rug krijgt dat ze nodig heeft van de consumentenvraag. “Het consumentenvertrouwen is op dit moment een beetje aan het wankelen en consumenten trekken de broekriem aan”, zegt Dallin Hatch van Pattern.
Eind vorig jaar voorspelde Deutsche Bank dat de eurozone dit jaar te maken zou krijgen met stagflatie en dat er in het vierde kwartaal een recessie zou komen die zou doorwerken tot het eerste kwartaal van 2024. Ze gebruikten zelfs het woord “polycrisis” in relatie tot de euro-economie, waarmee ze “interacterende crises van verschillende oorsprong bedoelen waarvan de kosten groter zijn dan de som van hun delen”. Een mogelijke tegenwind die ze noemden, was politieke instabiliteit die kan ontstaan door alle economische druk die zich opbouwt binnen Europese landen.
Gestaag vooruit
Als we Duitsland even buiten beschouwing laten, was er in augustus een terugval in de vraag naar diensten in Frankrijk en Spanje. Toch zullen deze landen naar verwachting een positieve bijdrage leveren aan de Europese strijd om te groeien in de komende maanden. Wat Nederland betreft: in september verlaagde de Europese Commissie haar groeiprognose voor dit jaar van 1,8% naar 0,5%, wat duidt op een behoorlijk pessimisme. De Commissie waarschuwde verder dat “het effect van het strakke economische beleid de economische activiteit zal blijven beperken” in de eurozone tot 2024.
Zelfs de forexmarkt lijkt samen te spannen tegen de groei van de eurozone, want de euro is de laatste tijd aan kracht verloren ten opzichte van de Amerikaanse dollar. Forextraders die deze trend aansturen, zien een economische vertraging aankomen voor zowel Europa als China.
Over forex gesproken: Je kunt handelen in major en minor forexparen, om nog maar te zwijgen van honderden andere CFD-instrumenten – van grondstoffen tot bedrijfsaandelen tot cryptocurrencies – via de intuïtieve en gestroomlijnde iFOREX Europe handelsapp. Bezoek de iFOREX Europe website voor meer informatie over hun kenmerkende platform.
iFOREX Europe (voorheen handelend onder de naam Vestle) is een handelsnaam van iCFD Limited, die door de Cyprus Securities Exchange Commission (CySEC) is gelicenseerd en gereguleerd onder vergunningnummer 143/11. Het materiaal in dit document zijn gecreëerd in samenwerking met iFOREX Europe en mag op geen enkele wijze worden uitgelegd, expliciet noch impliciet, direct noch indirect, als beleggingsadvies of als aanbeveling of suggestie voor een beleggingsstrategie met betrekking tot een financieel instrument, op welke manier dan ook. CFD’s zijn complexe instrumenten en brengen vanwege het hefboomeffect een hoog risico met zich mee van snel oplopende verliezen. 88.98% van de retailbeleggers lijdt verlies op de handel in CFD’s met deze aanbieder. Het is belangrijk dat u goed begrijpt hoe CFD’s werken en dat u nagaat of u zich het hoge risico op verlies kunt permitteren. Let op: berekeningen van in het verleden behaalde resultaten kunnen de futures vertegenwoordigen en niet de onderliggende waarde. Volledige disclaimer: https://www.iforex.nl/legal/analysis-disclaimer.html